Orşit (Testis iltihabı)
Testis ve sperm kanallarının iltihabı olarak tanımlanan epididimoorşit en sık genç erkekleri etkiliyor. Çeşitli enfeksiyonların sperm kanalları (epididim) ve testise ulaşmasıyla oluşan bu iltihap testiste şişme ve ağrıya yol açıyor. Erkek çocuklarda idrar yolu enfeksiyonunu veya kabakulağı takiben testis iltihabi görülebiliyor. Ergenlik çağı öncesi geçirilen kabakulak hastalığı yaklaşık %25 oranında testisleri etkiliyor. Hastalığın başlamasından 3-4 gün sonra testiste ağrılı şişlik oluyor. Her iki testisin etkilenmesi durumunda ilerideki sperm üretimi olumsuz etkilenip kısırlığa yol açabiliyor. Kabakulağa bağlı orşitte, ağrının kesilmesi dışında bir tedavisi uygulanmıyor. Testis ve sperm kanallarında iltihaba sebep olan hastalıklardan bir diğeri de tüberküloz. Tüberküloz kan veya idrar yoluyla sperm kanallarına girerek burada enfeksiyona yol açıyor. Ana sperm kanalı olan vaz deferensin tıkanmasına yol açarak kısırlığa sebep olabiliyor. Testis ve sperm kanallarının iltihabına yol açan sebepler çoğunlukla bulunamıyor. İdrar yolu enfeksiyonu bu hastalığa yol açan diğer bir etken. Testiste şişme ve ağrı şikayeti olan bir erkekte ilk olarak idrar tetkiki yapılması gerekiyor. Ultrasonografi, testisin, tümör ve torsyon gibi diğer hastalıklarını ayırmada yardım ediyor. Orşitle karışan en önemli rahatsızlık testis torsyonu. Testis torsyonu, testisin kendi etrafında dönmesi neticesinde damarların sıkışmasına ve buna bağlı olarak testisin kanlanmasının bozulmasına yol açıyor. Orşit ve tosyonun ayrımının yapılması çok önemli. Orşitte ilaç tedavisi uygulanırken torsyon vakalarının derhal ameliyat edilerek testisin normal konumuna getirilmesi gerekiyor. Orşit teşhisi kesinleşirse kinolon grubu antibiyotikler 1-2 hafta süreyle veriliyor. Testiste ani başlayan ağrı ve şişlik durumunda mutlaka üroloji uzmanına müracaat etmek gerekiyor.
