Kanser Geliyorum Diyerek Vuruyor
Kanserde erken tanı için, vücudumuzun verdiği uyarıcı belirtileri gözlemlemenin, olası risk faktörlerini göz ardı etmemenin önemli olduğunu belirten uzmanlar, Kanser oluşumunun önceden yakalanması için gerekli kontrollerin düzenli olarak yapılmasının şart olduğunu, erken teşhisin yaşama oranını belirgin şekilde artırdığını vurguluyorlar.
Konuyla ilgili olarak bilgi veren uzmanlar, ABD Kanser Derneği tarafından kanser önleme programının bir parçası olan, kanser tarama testlerini şu şekilde özetlediler:
Meme Kanseri: Uyarıcı işaretler, memede herhangi bir sertlik veya kitle ve meme uçlarından gelen akıntı veya kan.
Kanser Riski Faktörleri: Meme kanseri genellikle 50 yaşın üzerinde olan kadınlarda; hiç çocuğu olmamış kadınlarda, ilk çocuklarını 30 yaşından sonra doğuran kadınlarda, hiç emzirmemiş olan kadınlarda, ideal ağırlıklarının yüzde 40 üzerinde olan kadınlar ile cinsel olgunluğa gecikmiş olarak gelen veya gecikmiş menapozu olan kadınlarda ve ailesinde (anne veya kızkardeşlerde) menopoz öncesi meme kanseri olayı olan kadınlarda ortaya çıkar.
Check-up Kuralları: Her kadın ayda bir defa göğüslerini dikkatlice muayene etmelidir. Buna ek olarak, 20 ile 40 yaş arasında olan kadınların her 3 yılda bir göğüslerini bir hekime muayene ettirmesi gerekir. 40 yaşın üzerinde olan kadınların bu muayeneyi her yıl yaptırması gerekir. Eğer 40 yaşın altındaysanız, Ailenin geçmişinde Göğüs Kanseri yoksa yüksek risk gruplarından birine girmiyorsunuz demektir ve mamografinin alınmasına gerek duyulmayabilir. Eğer 40 ile 49 yaşları arasında iseniz, herhangi bir belirti veya kitle yoksa ve ailenizde göğüs kanseri geçiren biri yoksa yalnızca basit bir mammogram yaptırın. 50 yaşından sonra mammogramı her yıl yaptırın. Eğer ailenizde göğüs kanseri varsa, yaşınıza aldırmaksızın her yıl bir mammogram yaptırın.
ERKEKLER TESTİSLERİNİ HER AY MUAYENE ETTİRMELİ
Testis Kanseri: Uyarıcı işaretler, testislerde herhangi bir kitle veya boyutlarında değişiklik.
Kanser Riski Faktörleri: Yaşlı erkeklerden daha çok genç erkeklerde ortaya çıkar (40 yaşından sonra fazla görülmez); normal yerine inmemiş testisler.
Check-up Kuralları: İlk gençlik yıllarının son dönemlerinden başlayarak tüm yaştaki erkekler her ay testislerini muayene etmelidirler.
Kolorektal (Kalın Bağırsak ve Rektum) Kanser: Uyarıcı işaretler, herhangi bir rektal (makattan gelen) kanama veya dışkılama alışkanlıklarında uzun dönemli değişiklik.
Kanser Riski Faktörleri: Aile üyelerinden birinde geçmişte kolorektal polip (iyi huylu tü-moral oluşum) veya kolorektal kanser veya kronik ülserleşmiş kolit olması.
Check-up Kuralları: 40 yaşın üzerinde olan kadın ve erkeklerin her yıl rektal muayeneden geçmesi gerekir. Bundan öte 50 yaşın üzerinde olan erkek ve kadınların en azından 2 yılda bir sigmoidoskopik muayeneden geçmesi (sigmoidoskop ile kolon içinin muayenesi) ve her yıl kan bulunup, bulunmadığının kontrolü için feces (dışkı) testini yaptırması gerekir.
Akciğer Kanseri : Uyarıcı işaretler, rahatsız eden bir öksürük, öksürürken kan gelmesi ve akciğer iltihabı veya bronşit nöbetleri; göğüste ağrı.
Kanser Riski Faktörleri: Çok sigara içmek ve özellikle astbest olmak üzere çevre kirletici Maddelere maruz kalmak.
Check-up Kuralları: 40 yaşın üzerinde olan herkesin bir göğüs röntgeni çektirmesi gerekir. Bunu takip eden göğüs röntgenleri doktorunuzun kişisel kararına göre yapılacaktır.
YAŞ FAKTÖRÜ
Servikal (Rahim Boynu) Kanser: Uyarıcı işaret, Anormal vajinal kanama.
Kanser Riski Faktörleri: genital (Cinsel) bölgelerde kabarcıklar oluşturan deri iltihaplanmaları veya genital siğil enfeksiyonları, ergenlik çağına geldikten kısa bir süre sonra cinsel ilişkiye girme veya çok fazla cinsel ilişki partnerinin olması.
Check-up Kuralları: 18 yaşına gelen kadınların veya seksüel olarak aktif olanların her yıl Pap testi yaptırması ve pelvik muayeneden geçmesi gerekir. Birbirini takip eden 3 veya daha fazla normal sonuç veren yıllık muayenenin ardından doktorunuz Pap testinin daha az aralıklarla yapılmasına karar verebilir.
Endometrium (Rahim İç Zarı) Kanseri: Uyarıcı işaret, anormal vajinal kanama.
Kanser Riski Faktörleri: Geçmişte Kısırlık olması veya yumurtlama olmaması; menapozun geç başlaması veya uzun süreli östrojen tedavisi, vücutta aşırı yağlanma; çok fazla sigara içmek.
Check-up Kuralları: Menopoza geldikten sonra geçmişinde kısırlık, aşırı şişmanlık, yumurtlayamama, anormal rahim kanaması veya östrojen tedavisi olan kadınların endo-metriyal biyopsi yaptırmaları gerekir.
İdrar Yolu ve Mesane Kanseri: Uyarıcı işaretler, idrarda kan; sırt ağrısı; kilo ve iştah kaybı, sürekli ateş; Anemi (kansızlık).
Kanser Riski faktörleri: 50 yaşın üzerinde olan erkeklerde, çok fazla sigara içenlerde, geçmişte kronik idrar yolu enfeksiyonlarından rahatsız olanlarda daha fazla görülür.
Check-up Kuralları: Komple fiziki muayeneniz sırasında yapılan rutin idrar tahlilleri idrarınızda kan olup olmadığını (hemıtüri) gösterecektir. Eğer Hematüri bulunursa, doktorunuz anormal bir doku da bulursa, biyopsi de dahil olmak üzere sistoskopik bir muayene yapabilir. Doktorunuz bir böbrek filmi de isteyebilir.
Ağız Kanseri: Uyarıcı işaretler, ağzınızın renginde herhangi bir değişiklik veya ağzınızda iyileşmeyen herhangi bir yara.
Kanser Riski Faktörleri: Genellikle 45 yaşın üstünde erkeklerde, çok fazla sigara içenlerde ve özellikle çok fazla Alkol kullanımı ile birlikte dumansız tütün kullananlarda (tütün çiğneyenlerde) daha fazla görülür.
SİGARANIN ETKİLERİ
Check-up Kuralları: Eğer iyileşmeyen bir yara varsa, doktorunuza veya diş hekiminize başvurun.
Gırtlak Kanseri: Uyarıcı işaret, boğuk seslilik.
Kanser Riski Faktörleri: Çok fazla sigara içmek, eğer fazla miktarda alkol kullanımı ile birlikte oluyorsa.
Check-up Kuralları: Konuşma özelliğinizde herhangi bir değişiklik olması durumunda bir boğaz uzmanı tarafından yapılan muayene veya eğer çok fazla sigara içiyorsanız yıllık muayene.
prostat Kanseri: Uyarıcı işaretler, idrara çıkmada zorluk, sırtın alt kısmında sürekli ağrı, pelvis veya kasıkların üst kısmında sürekli ağrı; idrarda kan.
Kanser Riski Faktörleri: 70 yaşın üzerinde olan erkeklerde daha fazla görülür.
Check-up Kuralları: Eğer 40 yaşın üzerinde iseniz, periyodik tıbbi muayeneniz sırasında bir Dijital (parmakla) rektal muayeneden de geçmeniz gerekir.
Cilt Kanseri: Uyarıcı işaretler, düzensiz sınırları olan küçük bir lezyon (yara, bere) ve vücutta veya kol ve bacaklarda kırmızı, beyaz, mavi veya mavi-siyah lekeler; cildin herhangi bir yerinde rengi inci beyazından siyaha kadar değişen yumru veya lezyonlar; avuç içi, ayak tabanı, el ve ayak parmaklarının uç kısımlarında koyu renkli lezyonlar; güneşe maruz kalmış cilt üzerinde daha koyu renkli beneklerle birlikte geniş kahverengimsi lekeler; cildin herhangi bir yerinde kırmızımsı mor lekeler; ayak parmakları veya bacakta mor-kahverengi veya koyu mavi no-düller; yüz, kulak veya boyunda inci gibi veya mumlu gibi yumru veya şişler, göğüs veya sırtta düz, ten rengi veya kahverengi yara izine benzer lezyonlar; yüz, kulaklar, boyun, eller veya kollarda pullu veya kabukla kaplı yüzeyi olan düz lezyon veya kırmızı nodul; herhangi bir bende görülen değişiklik veya iyileşmeyen bir yara.
Kanser Riski Faktörleri: Kadın ve erkeklerde kızıl saç, açık cilt rengi veya gözlerin mavi olması; çocuklukta ciddi güneş yanığı olması; ailenin geçmişinde doğum lekeleri veya benler (displastik nevüs doğumda mevcut ben oluşumu sendromu)
Check-up Kuralları: Eğer yukarıda sıralanan uyarıcı belirtilere sahip herhangi bir cilt lezyonunuz varsa doktorunuza danışınız"
