İyi huylu prostat büyümesi, 50 yaş üzerindeki erkeklerin en sık karşılaştığı sağlık problemlerinden biridir.
60 yaşındaki erkeklerin yarısında, 80 yaşındaki erkeklerin %80''inde ise iyi huylu prostat büyümesine bağlı şikayetler gözlenmektedir. İyi huylu prostat büyümesi, sık idrara çıkma, idrar yapmada güçlük, kesik kesik idrar yapma, gece sık tuvalate kalkma gibi belirtelere bağlı olarak hayat kalitesini olumsuz etkileyen şikayetlere neden olmaktadır. Bu hastalığın tedavisinde her geçen gün yeni ve etkili yöntemler ortaya çıkmaktadır. Bunlardan sonuncusu prostat içine Botoks uygulamasıdır.
Geçtiğimiz yıllarda artan Botoks kullanımı, tıbbın her alanını etkilediği gibi, ürolojiyi de etkilemiştir ve etkilemektedir. Botoks, aşırı aktif mesane ve nörojen mesane gibi hastalıkların tedavisinde her geçen gün artan sıklıkta kullanılmakta ve bu hastalıklar daha yüksek başarı ile tedavi edilmektedirler. Bu başarılı uygulamalar, ilginin ve dolayısıyla bu konudaki çalışmaların sayısında ve kalitesinde artışa neden olmaktadır. Son olarak, prostata bağlı işeme zorluğu bulunan, bir başka deyişle iyi huylu prostat büyümesi bulunan hastalarda da Botoks kullanımını gündeme gelmiştir.
İyi huylu prostat büyümesi, ilaç, lazer veya cerrahi girişimlerle tedavi edilmektedir. Bu yöntemler sıklıkla kullanılmasına rağmen, yeni tedavi alternatiflerine yönelik araştırmalar devam etmektedir. Bu arayışların nedeni, bu tedavi yöntemlerine bağlı risklerin ve yan etkilerin görülmesi ve bunların hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkilemesidir. Bu amaçla prostat içine Botoks uygulanmaktadır.
Botoks, doku içerisine uygulandığında, o dokudaki kas sinir kavşağındaki maddelerin salınımın engelleyerek kas tonusunda azalmaya neden olmaktadır. Kas tonusundaki azalma dokuda biyokimyasal olayların başlamasına ve hücrelerde kontrollü hücre ölümüne (apoptozis) neden olmaktadır. Bu etkiler prostatın gerginliğinde ve prostat hacminde azalmaya neden olmakta ve idrar yoluna uygulanan baskı azaltılmaktadır.
Hem hayvanlar hem de insanlar üzerinde yapılan çalışmalarda Botoks''un prostat içinde tıkanıklığa yol açan kas dokusunu gevşetmesi yanında prostat boyutlarında %30-50''ye varan oranlarda küçülmeye neden olduğu gösterilmiştir. Botoks''un prostat içerisine enjeksiyonunun etkinliği üzerine yapılan çalışmalarda, hastaların bu tedaviden memnuniyetinin yüksek olduğu belirtilmektedir.
İyi huylu prostat büyümesi olan ve standart ilaç tedavisine rağmen şikayetleri geçmeyen 37 hasta üzerinde yapılan çalışmada, hastaların %75''inde şikayetlerinde belirgin azalma görülürken, hastalarda sertleşme problemi ve idrar kaçırma gibi yan etkilerin hiçbiri gözlenmemiştir.
İtalya''da 30 hasta üzerinde yapılan karşılaştırmalı ve plasebo kontrollü çalışmada hastaların yarısına Botoks enjeksiyonu yapılırken diğer yarısına serum fizyolojik enjekte edilmiş ve bir yılın sonunda etkinlikleri değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda, Botoks uygulanan hastaların şikayetleri ve prostat hacmi % 60 oranında azalırken, botoks uygulanmayan hastaların şikayetlerinde ve prostat hacminde hiçbir değişiklik saptanmamıştır.
Botoks, prostatın tıkanmaya yol açan kısmının içerisine ince bir iğne vasıtası ile enjekte edilmektedir. Bu sayede tıkanıklığa yol açan prostat dokusu gevşemekte, küçülmekte ve yol açtığı sıkıntılar kaybolmaktadır.
Botoks uygulaması, iyi huylu prostat büyümesi yakınmaları olan, ilaç tedavisi kullanan, genç yaşta prostat yakınmaları olan veya cerrahi işlem istemeyen tüm hastalarda güvenli biçimde uygulanmaktadır.
Bu yöntemin avantajı;
Diğer tedavi yöntemlerinde karşımıza çıkabilecek olan sertleşme problemi ve idrar kaçırma gibi problemlerle karşılaşılmaması,
Acı duymadan ve çok kısa süre içerisinde (5-10 dakika) enjeksiyonun uygulanmasıdır.