Karsit görüs ( muskulpesent tarafindan):
kimyanin en cok soyutlama yapilan dalidir. bu nedenden oturu daha cok ezberleme yoluyla ogrenilir. bir mekanizmanin nedenlerini ve sonuclarini bilebilirsiniz fakat bu nedenler daha cok yuzeysel kalir. ornegin arti yuklu bir bilesik olasi negatif yuklu bir atom tarafindan saldiriya ugrar dersiniz ve orda kalirsiniz. bu size gore gercekten bir aciklama olabilir. bu yuzden organik kimyanin aslinda ezbere dayali olmayip anlamaya dayali oldugunu da savunabilirsiniz. halbuki organik kimyada bir mekanizmanin gercek aciklamasi quantum kimyasal hesaplamalari gerektirir. iste bu asamada bu hesaplari quantum ogrenene kadar goz ardi etmek gerekir. ve aslinda bu da bir nevi soyutlama ya da ezberdir.
Organik kimyadaki her mekanizma icin kuantum kimyasal hesaplamalara gerek yoktur. basitlestirilmis, öncü molekül orbital teorisi(frontier molecular orbital theory) (fmo theory) ile kuantum kimyasi bilmeden de, bir cok tepkimenin nasil gerceklesecegi hakkinda bir fikriniz olur. mekanizmalar icin de ayni sey gecerlidir.
olay elbette, arti eksiyi ceker olarak degildir sadece. bu sadece basitlestirilmis ifadesi. neyin ne kadar arti, neyin kadar eksi olabilecegini, karsilikli olarak zit etkenlerin hangisinin baskin olabilecegini bilmek, okumam ögrenmek gerekir. ama tüm bunlarin da fmo teorisi ile yapilan aciklamalarini anlayabilirsiniz ve ezberlemek gibi bir sacmaliga girismezsiniz.
organik kimya, ezbere dayali soru soran hocalari nedeniyle, ezberlenip gecilebilen dersler arasina girer. tamami ezberlenip yapilabilen bir sinav yerine, ayni konulardan tamamen mantiga dayali sorular sormak pek tabii ki mümkündür. ama bu tür soru sormasini bilmeyen ya da isine gelmeyen hocalar ve hatta ezberci ögrenciler nedeniyle bu tür sinavlar görmek pek de mümkün degildir.
hatta, öyle sorular sorulabilir ki, kimya bilmeyip mantikli, biraz da matematik bilgisi olan ve karbonun 4 yaptigini bilen kisiler tarafindan da cözülebilir.
bu nedenle sinavlarda sorulan sorulara, hocalarin verdigi egitime cok bakan bir konudur.
bu nedenle dersini veren hocayi eger secme imkaniniz varsa mutlaka önceden bir arastirma yapip iyi bir hoca secmek lazim. yoksa sabaha kadar küfür de ettirir okul da uzattirir.
Karsit görüs (quasm'dan):
Bazı organik sever arkadaşlarımız ezber değil demişler, mükemmel mantığı var demişler. hocalar da aynısını söylüyor. aslında geçerliliği değişken bir itham bu. henüz mezun olamadığım kimya bölümünde gösterildiği şekilde sınıflandıracağım. organik kimya 1, temel teşkil eden bir ders olup buna ezber diyenin alnını şahsen karışlamayı taahhüt edebilirim. organik 2'de biraz giriyoruz ezber kısmına; organik 3'de ise boğulmaktayız. efenim "tepkime mekanizmaları ezber değil" şeklinde yükselen sesleri duymaya başladım şimdiden. ama zaten kastettiğim mekanizmalar değil. sınavda gelen x'den çıkıp, gerekli reaktifleri kullanarak y'yi elde edin tarzındaki sorular. maddeler arası geçişler ile çok basamakta istenilen maddeyi elde ediyoruz aslında bu haliyle bile geometrideki ispatlara benziyor. belli teoremleri kullanarak x'in y olduğunu kanıtlamak gibi; kullanılacak teoremleri bilmek gerekiyor. yanlış anlaşılmasın, geometrinin hastasıyım, ölürüm geometri için. ama aradaki farkı söyleyeyim. geometri teoremleri insanın içinde yaşadığı, sürekli gördüğü ortama dair gerçeklerden ibarettir. insan genelde içgüdüsel olarak kabullenir ve hemen benimser (benimseyemiyorsa algısı zayıf demektir, ölsün gebersin zaten). organik kimya ise pek öyle değil; göremediğimiz bir dünyaya bakıyoruz ve x'ten y eldesi için gereken arabasamakları öğrenmek herkes için kolay değil. hele ki bu basamaklardan zibilyon tane varsa. zaten geçiş basamaklarını hatırlayan mekanizmasını yazar, kendi bile çıkartabilir ki sorun orada değil. bilinmesi gereken bu zibilyon tane basamak sorun: hangi maddenin neyden neleri kullanarak elde edildiğini bilmek; işte bu ezberdir, aksini iddia eden de haindir.
organik kimyada ezber yoktur demek ile organik kimya ezber degildir demek arasinda cok cok fark var. organik kimyadaki reagentlerin istediginiz kadar ezberleyin tek baslarina hicbir faydasi olmaz. kelimeleri ve noktalama isaretlerini cok iyi bilmekle iyi bir yazi yazmanin mümkün olmamasi gibi, tek basina reagentleri bilerek de sentez yapmak da mümkün degildir.
iste bu nedenle komposizyon yazmak gibidir organik kimya. harfleri kelimeleri bilmeden, noktalama isaretlerini düzgün ve kullanilmasi gereken yerleri bilmeden nasil ki güzel, edebi anlami olan bir yazi yazilamaz, -iste cok benzer sekilde- fonsiyonel gruplar arasindaki dönüsümleri gerceklestirebilecek reagentleri bilmeden, sentez yapmak da mümkün degildir.
Evet organik kimyada ezber vardir. daha önce de söyledigim gibi, organik kimya'nin kendine has bir alfabesi var ve bunu ögrenmek gerekir. ancak organik kimyanin kendisi ezberden ibaret degildir.
Kasi gözü yararak, kagit üzerinde mümkün olan bir cok tepkimeyi kullanarak sentez yapmak, x den baslayarak y'yi sentezlemek mümkündür ama yine edebiyattan örnek vericem, güzel yazilar oldugu kadar cirkin yazilarin olmasi gibi, güzel sentezler ve cirkin, zorlama sentezler de mevcuttur. bu iki farkli sentez arasindaki farki anlmak ise iste, o sadece reagentleri ezberleyerek hicbir sekilde ögrenilemez.
organik kimyayi düzgün bir sekilde anlatip, düzgün, kafa patlatici soru soran hoca cok az. organik kimya ezber degildir diyen her hocanin da cok iyi ögrettigine de inanmiyorum. mekanizmalarin mantigi vardir diyen bir cok hoca da, bu mekanizmalari ezberleyip ya da kagittan bakarak yapar. bu nedenle görülen egitim sistemiyle ögrenilen organik kimya ile "gercek" organik kimya arasinda daglar kadar ucurum olabilmekte ve yanlis yanilgilar icerisine girmek söz konusu olmaktadir.
evet, organik kimya apayri bir dünyadir.