Burun tıkanıklığının nedenleri nelerdir?
Fizyolojik burun tıkanıklıkları:
Nazal siklus
Pozisyonel burun tıkanıklığı
Püberte ve menstürasyon
Psikosomatik faktörler
Konjenital (doğumsal) patolojiler:
Koanal atrezi
Nazal dermoid
Yarık damak ve dudak
Nazal gliom
Ensefalosel
Nazal aplazi
Enfeksiyöz patolojiler:
Enfeksiyöz rinitler
Alerjik rinitler
Vazomotor rinitler
Travmatik patolojiler:
Eksternal burun deformiteleri
Septal deviasyon
Septal hematom
Septal abse
Septal perforasyon
Tümöral patolojiler:
Benign (iyi huylu) tümörler
Malign (kötü huylu) tümörler
Diğer sebepler:
Nazal polip
Antrokoanal polip
Adenoid vejetasyon
Yabancı cisim
Konka hipertrofisi ve konka bülloza
Dar burun sendromu
Alar kollaps
--------------------------------------------------------------------------------
Yapısal bozukluklar neden ve nasıl oluşur?
Yapısal bozukluklar ya doğumsal ya da sonradan kazanılmıştır. Koanal atrezi, yarık damak ve dudak gibi doğumsal yapısal bozukluklar, anne karnındaki bebeğin gelişimi sırasında bu organların gelişimlerinin tamamlanamaması nedeni ile oluşurlar. Buna karşın sonradan kazanılan yapısal bozukluklar daha çok bir travma sonucunda meydana gelirler. Bazen bu travmalar direkt olarak dışardan buruna olabileceği gibi, bazen de özellikle estetik amaçlı yapılan cerrahi müdahaleler burunda yapısal bozukluklara neden olabilir.
--------------------------------------------------------------------------------
Çocuğumun burnu geniz eti yüzünden tıkalı olabilir mi?
Evet, özellikle genizdeki lenfoid dokunun büyümesi ile oluşan geniz eti, çocuklarda sıklıkla burun tıkanıklığı nedeni olabilmektedir
--------------------------------------------------------------------------------
Sorun geniz eti ise bunu nasıl anlarım ve ne yapmalıyım?
Geniz etinin en sık görülen semptomu (belirtisi) burun tıkanıklığıdır. Buna ilaveten ağız açık uyuma, horlama, özellikle saçlı deri ve baş çevresinde terleme ve hatta uykuda nefes kesilmeleri gözlemlenebilir. Geniz eti problemi olan çocuklarda tipik adenoid yüzü gelişir. Bu durumda çocukta uzun yüz, üst dudakta yukarı çekme ve üst kesici dişlerin açıkta olması vardır. Bu çocuklarda sık üst solunum yolu enfeksiyonları görülür. Burun tıkanıklığına veya sekonder paranazal sinüs enfeksiyonlarına bağlı baş ağrıları olabilir. Geniz etinin, östaki kanalının ağzını tıkaması sonucunda orta kulakta sıvı birikimi ve kulak zarında çökme olabilir. Bunun sonucunda da işitme azlığı ortaya çıkar. Tanıda endoskopik muayene çok değerlidir. Ayrıca yan boyun grafileri de tanıda yardımcı olabilir.
--------------------------------------------------------------------------------
Geniz eti ameliyatı gerekli mi?
Geniz etinin tedavisi öncelikle medikaldir. Ancak aşırı büyük geniz etinde ve medikal tedavinin başarısız olduğu durumlarda cerrahi müdahale kaçınılmazdır. Genellikle geniz eti operasyonları, 2 yaşından itibaren ve genel anestezi altında yapılmaktadır.
--------------------------------------------------------------------------------
Ya burun tümörü veya başka yabancı cisim varsa?
Burun tümörleri nadiren görülür. Ancak hem nadir görülmeleri hem de bulguların enflamatuar hastalıkları çok taklit etmesi nedeniyle genellikle geç teşhis edilirler. Bu nedenle, burun tıkanıklığı, kanama ve ağrının uzun süreli ilaç tedavisine rağmen devam etmesi durumunda tümör olabileceği akla gelmelidir. Burun yabancı cisimleri genellikle çocuklarda ve debil hastalarda görülürler. Bu yabancı cisimlerin çoğunluğu cansız olmasına rağmen bazen parazit ve larva gibi canlı yabancı cisimler de görülebilir. Yabancı cisimler genellikle tek taraflı burun tıkanıklığı ile birlikte kötü kokulu, kanlı veya iltihaplı burun akıntısı ile karşımıza çıkarlar. Eğer sinüzite yol açmışsa baş ağrısı da olabilir. Yabancı cisim şüphesi durumunda derhal bir kulak burun boğaz uzmanına başvurulmalıdır. Tedavisi yabancı cismin burundan çıkartılması ile gerçekleştirilir
--------------------------------------------------------------------------------
Neden grip olunca burnumuz akar?
Gribin erken döneminde geçici bir vazokonstrüksyon (damarlarda kasılma) olur. Bunu vazosilatasyon (damarlarda gevşeme), ödem ve serömüsinöz glandların aşırı sekresyonu takip eder. Burunun temizleme mekanizmasınında mikrolar tarafında tahrip edilmesi sonucunda burun akıntısı oluşur.
--------------------------------------------------------------------------------
Sinüzit olduğumu nasıl anlarım?
Sinüzitin semptomları tutulan sinüse ve hastalığın dönemine bağlıdır. En sık görülen semptom bir üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben ortaya çıkan ağrıdır. Ağrı akut sinüzitin önemli bir bulgusudur. Kronik sinüzitler genellikle ağrı yapmazlar. Akut sinüzitte genellikle tek veya çift taraflı iltihaplı bir burun akıntısı vardır. Geniz akıntısına bağlı olarak boğaz ağrısı ve öksürük de bulunabilir. Bunun dışında burun tıkanıklığı ve ateş ya da halsizlik gibi sistemik bulgular akut sinüzitte bulunmaktadır.
--------------------------------------------------------------------------------
Ne yapmalıyım?
Sinüzit tedavisi medikal ya da cerrahidir. Yukarıda belirtilen semptomların varlığı durumunda derhal bir kulak-burun-boğaz uzmanına başvurmalısınız. Cerrahi tedavi akut sinüzitlerde genellikle gerekmez. Ancak kronik sinüzitlerde, komplikasyonlu vakalarda ve uygun süreli medikal tedaviye yanıt vermeyen vakalarda cerrahi yapılmalıdır.
--------------------------------------------------------------------------------
Burnum alerji yüzünden tıkanıyorsa nasıl anlarım? Ne yapılmalıdır?
Alerjik rinitin semptomları enfeksiyöz rinitten farklıdır. Hapşırık, burun tıkanıklığı, sulu ve bol bir burun akıntısı, burunda, gözde veya damakta kaşıntı sık görülen alerji semptomlarıdır. Ateş veya başka bir sistemik belirti yoktur. Tanı konulabilmesi için kulak burun boğaz muayenesi sonrası bazı laboratuar testleri (burun salgısında alerji hücre bakılması, kanda IgE, deri testleri ve diyet testleri) yapılmalıdır. Alerjik rinitin tedavisi temel olarak üç kısımdan oluşur. Bunlar:
Alerjenden korunma
İlaç tedavisi
İmmünoterapi
--------------------------------------------------------------------------------
Deviasyon denen hastalık nedir? Nasıl gelişir? Nasıl tedavi edilir?
Deviasyon, burun orta bölümünün orta hattan sağa ya da sola doğru kaymasıdır. Son derece sık rastlanılan bir durumdur. Ancak çoğu zaman burun fonksiyonlarını bozacak şiddette olmayabilir. Oluşmasında travma önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle septum deviasyonu olan hastaların çoğunda eksternal burun deformiteleri de vardır. Daha önce travma yaşamamış hastalarda burun çevresindeki kemiklerle, septum gelişimindeki orantısızlık rol oynar. Deviasyonun tedavisi cerrahidir. Ameliyat endikasyonu koymak için tıkanıklığın deviasyona bağlı olduğundan emin olmak gerekir
--------------------------------------------------------------------------------
Anti-alerji ilaçlarını kullanırken nelere dikkat etmeli?
Alerji tedavisinde antihistaminikler, sempatomimetikler ve kortikosteroidler kullanılır. Antihistaminiklerin en önemli yan etkileri sedasyon, ağız kuruluğu, çarpıntı, disüri (idrar yaparken zorlanma), hipertansiyon ve göz içi basıncının artmasıdır. Ancak yeni kuşak antihistaminiklerde bu yan etkilerin oranı oldukça azalmıştır. Dekonjestan etkileri nedeniyle alerjik rinit tedavisinde kullanılan sempatomimetikler, lokal veya sistemik olarak kullanılabilir. Sistemik kullanımları sonucu taşikardi, hipertansiyon ve sinirlilik yapabilir. Lokal topikal kullanımlarında bu sistemik etkiler önemli derecede azalsa bile rebaund rinit komplikasyonu nedeniyle uzun süre kullanılmamalıdır.
