Bilgisayar Ağı Nedir?
Internet Nedir?
Internet'in Sunduğu Hizmetler?
Internet' e Nasıl Bağlanabilirim?
Servis Sağlayıcı Nedir (Internet Service Provider (ISP)).?
Tarayıcılar (Browser)
Bilgisayar Ağı Nedir?
En az iki bilgisayarın birbirlerine bağlanıp, bilgi alış-verişinde bulunmasına bilgisayar ağı (Network) denir. Bilgisayar ağları, kullanıcılara bilgisayarlar arası bilgi paylaşımı yapabilecekleri bir ortam sağlar. Bilgisayar ağına bağlı kullanıcıların, ağın kaynaklarına ulaşması ve diğer kullanıcılarla iletişimde bulunması ağ kullanımının temel amacıdır. Bu da zaman ve para tasarrufu sağlar.
Aynı mekanda bulunan ya da birbirine yakın bilgisayarların oluşturduğu ağlara yerel bilgisayar ağları (LAN, Local Area Network) denir. Bir ofiste bulunan birkaç bilgisayarın ve bir yazıcının birbirine bağlanması yerel bilgisayar ağına örnektir.
Farklı mekanlarda bulunan ya da birbirlerinden uzak bilgisayarların oluşturduğu ağlara ise geniş bölge ağları (WAN, Wide Area Network) adı verilir. Geniş bölge ağları, yerel bölge ağlarını birbirine bağlar. Farklı ülkelerde birimleri olan büyük bir şirketin bilgisayar ağı, farklı ülkelerdeki yerel bilgisayar ağlarını birbirine bağlayarak geniş bölge ağı meydana getirir.
Internet Nedir?
Milyonlarca bilgisayardan oluşan, binlerce bilgisayar ağını birbirine bağlayan global ağa INTERNET denir. Bu ağın bir yöneticisi yoktur. Internet kullanıcıları birbirleri ile haberleşmek için ortak bir anlaşma dili kullanırlar. Bu ortak anlaşma diline TCP/IP denir. Bu protokol sayesinde donanım ve yazılımdan bağımsız olarak bilgisayarlar arası iletişim mümkün olur.
Bu anlaşma dilinde her bilgisayarın bir adresi vardır. Bu adresler numaralarla ifade edilir ve bilgisayarın IP adresi şeklinde ifade edilir. Tıpkı her evin bir adresi, her telefonun bir numarası olduğu gibi. Bu adreslere bilgiler en kestirme yoldan ulaşır. Ulaşım için diğer bilgisayarlardan yararlanılır. Haberleşen iki bilgisayar arasındaki diğer bilgisayarlar kendilerine ait olmayan bilgi paketlerini diğer bilgisayara aktarırlar.
Internet Ne işe Yarar?
Bilgi paylaşımı için global bir yapı sağlayan Internet, iletişime de farklı boyutlar kazandırmıştır.
Aşağıda, Internet' in hangi amaçlarla kullanılabileceğine ilişkin amaçla kullanıldığına örnekler bulacaksınız:
Dünyanın en büyük kütüphanelerinde araştırma yapabilirsiniz,
Farklı ülkelerde yaşayan meslektaşlarınızın yaptıkları çalışmaları inceleyebilirsiniz,
Başka bir ülkede öğrenim gören çocuğunuza elektronik postayla mektuplarınızı bedava ve çok kısa zamanda gönderebilirsiniz,
Internet üzerinden eğitim veren bir üniversitede okuyup mezun olabilirsiniz,
Farklı mekanlardaki arkadaşlarınızla sohbet edebilirsiniz,
Filmlerin tanıtım görüntülerini izleyip, akşam gideceğiniz filmi seçebilir, biletinizi de satın alabilirsiniz,
Alış-veriş yapabilirsiniz, rezervasyon yaptırabilirsiniz,
Anket yapabilir, yapılan bir anketi cevaplandırabilirsiniz,
Kendi web sayfanızı hazırlayarak çalışmalarınızı yayınlayabilirsiniz,
Internet, insanoğlunun şimdiye kadar yapılandırdığı en büyük iletişim sistemidir. Özel bir yöneticisi olmayan, demokratik bir yapıdır. Tüm kullanıcıların düşüncelerini özgürce ifade edebildikleri bir ortamdır.
Internet 'in Sunduğu Hizmetler
WWW nedir?Yazı, resim, film, canlandırma, ses gibi farklı formatta olan bilgilerin gözatıcı (browser) kullanılarak ulaşıldığı Internet ortamıdır. Internet kullanıcıların en çok kullandığı platformdur. Internet' de her sayfanın bir adresi vardır. Farklı bilgisayarlar üzerindeki sayfalar birbirlerine anahtar sözcüklerle bağlanmıştır. Bu sayfalar HTML dili(Hypertext Markup Language) kullanılarak oluşturulur.
Elektronik Posta Nedir?
Elektronik posta mektuplarınızı Microsoft Outlook, Outlook Express, Netscape Messanger, Eudora gibi özel bir program kullanarak Internet aracılığıyla, posta kutusu olan diğer bir Internet kullanıcısına gönderebilirsiniz. Mektubunuzun ulaşma süresi, bilginin transfer hızına bağlıdır. Birkaç saniye ya da birkaç dakika olabilir. Bu süre eğer normal postayla gönderdiğiniz mektubun ulaşma hızıyla karşılaştırılırsa çok kısa kalır.
Haber Grupları (Newsgroups)
Internet kullanıcılarının değişik konulardaki düşüncelerini paylaşmak için oluşturulmuş tartışma gruplarıdır. Haber grupları, bir konuyla özel olarak ilgilenenler arasında ya da bir topluluk için oluşturulabilir.
Dosya Transfer Protokolü
FTP (File Tansfer Protocol)
Bilgisayarlar arası dosya transferine olanak sağlayan Internet protokolüdür.
Sohbet
IRC (Inter Relay Chat)
Bazı programlar arayıcılığıyla diğer kullanıcılarla sohbet eş zamanlı sohbet etmenizi sağlar. Sohbet ortamlarında kullanıcılar kendilerine takma isim (nick name) seçerler. Herhangi bir sohbet grubuna katılmanın yanısıra, istenilen bir konuda kanal açılıp sohbet edilebilir.
Sesli ve Video Konferans
Sesli konferans bilgisayara bağlı bir mikrofon ve hoparlör arayıcılığıyla başka bir Internet kullanıcısı ile konuşmaktır.
Video konferans ise bir kamera ve mikrofon arayıcıyla başka bir Internet kullanıcısına ses ve görüntü ulaşması ve başka bir kullanıcıdan gelen ses ve görüntülerin alınmasıdır.
Internet' e Nasıl Bağlanabilirim?
Internet' e kişisel bağlantı için bir bilgisayara, bir modeme, bir telefon bağlantısına ve servis sağlayıcıdan alınmış kullanıcı şifresine gereksinim vardır.
Modem Nedir?
Bir bilgisayardan diğer bir bilgisayara iletilecek olan bilgiyi telefon kablolarından geçebilecek duruma dönüştürür, bilgisayara diğer bir bilgisayardan gelen bilgileri de bilgisayarın anlayabileceği duruma getirir.
Bilgisayarınız dijital bilgi üretir. Telefonlar da bilgiyi iletmek için analog sinyaller kullanırlar. Telefon kablolarının kullanılması için de analog sinyalleri digital bilgiye, digital bilgiyi de analog sinyallere dönüştüren modemler geliştirilmiştir.
Modemler hızlarına göre sınıflandırılır. Modemlerin veri iletişim hızları "bps" (bit per second) olarak ifade edilir. (Bit nedir? Bakınız Bilgisayar' a Giriş) Bu da modemin saniyede kaç bit taşıdığı anlamına gelir.) 14400 bps, 19200 bps, 28800 bps, 57600 bps gibi iletişim hızlarına sahip modemler vardır. Hızlı modem, bilgiye kısa zamanda ulaşmayı sağlayan unsurlardan bir tanesidir.
Bilgisayar kasanın içinde olan modemlere dahili (internal), kasanın dışında olan modemlere de harici (external) modemler adı verilir. Modemin kasanın içinde ya da dışında olması modemlerin işlevini etkilemez ya da değiştirmez.
Servis Sağlayıcı Nedir (Internet Service Provider (ISP)).?
Internet' e bağlanmayı sağlayan aracı kuruma servis sağlayıcı denir.
Internet' e bağlanmak için servis sağlayıcı kurumdan kullanıcı şifresi ve bağlantı için kullanılacak telefon numarası alınır. Bağlantı kurulduğunda servis sağlayıcı, bilgisayar için geçici bir IP adresi belirler. Farklı bağlantılarda IP adresi değişerek Internet'e bağlantı yeni bir IP adresi ile sağlanır.
Servis sağlayıcının hat kapasitesi, Internet' e bağlanma hızını etkiler. Seçiminizi yaparken servis sağlayıcıların hat kapasitelerini öğrenip, en yüksek olanını seçmeniz Internet' e bağlantı hızınızı olumlu yönde etkileyecektir.
Türkiye'deki Internet Servis Sağlayıcılar
Ankara Bölgesi
Tr-Net / Orta Doğu Yazılım Hizmetleri A.Ş.
Ada-Net Internet Ve İletişim Hizmetleri Tic.Ltd.Şti.
İşbankası A.Ş.
Bırnet Bilgi Sistemleri Tic. Ltd. Sti
Fidan Fiyat Ve Danisma Hizmetleri A.Ş.
Maya Ticaret Ve Taahhüt Ltd.Şti.
Akdeniz Koleji
Aselsan Askeri Elektronik Sanayi A.Ş
Atac Bilgisayar Hizmetleri San.Ve Tic. Ltd.Şti
Ato Ankara Tabip Odasi
Bimel Elek. Mamül Paz. Ltd.
Domi Bilişim Teknolojileri Ltd. Şti.
Haynet Internet Sist. A.Ş.
Netcom Bilgisayar Sis. San. Tic. A.Ş.
Surf Computer Technolojies Co.
Akbank T.A.Ş.
Farmanet İletişim Hizmetleri A.Ş
Herıs Seramik Ve Turizm A.Ş.
Futurenet, Hi-Tech Bilgisayar Ltd. Şti
Gülkom Müh.Bil.Elk.San.Ve Tic.A.Ş.
T.C. Basbakanlık
Tse Turk Standartlari Enstitusu
Ziraat Bankası
İstanbul Bölgesi
Atlas On-Line İletişim Sis. Ve Tic. A.Ş.
Bilgin Elektronik Yay. Ilet. A.S.
Superonline
Türk Nokta Net Bilgi Hizmetleri Ltd.Şti.
Vestelnet Elektronik İletişim Ve Bilgilendirme A.Ş
Comnet İletişim Hizmetleri Ve Tic.A.Ş.
Doruk İletişim Ve Otomasyon San. Ve Tic. A.Ş
Fornet Fornet Elektronik A.Ş.
Gordıon Gordion Bilgi İslem Yaz.Ve Don
Hürriyet Gazetecilik Ve Matbacılıka.Ş.
Ibm Türk Ltd. Şti.
İhlasnet İhlas Holding
Anet İletişim Sistemleri Ve Bilgi Hizmetleri Ltd. Şti
Garanti Bankası T.A.Ş.
Global-One Turkiye
Raksnet İletişim Teknoloji Ve Tic. A.Ş.
Simko Siemens A.Ş..
Tradenet İstanbul Ticari Bilgisayar Ağı
Verisoft Bilgi İşlem Tic. Ve San. Ltd. Şti.
Yörenet Yöre Elektronik
Escortnet Ltd. Şti.
Prizmanet Elektronik Yay. Hiz. San. Ve Tic.A.Ş.
Rumelı Telekom A.Ş.
Akbank T.A.Ş.
Biltam Mümessillik Dış.. Tic. San Ve Tic. A.Ş.
Biya Birleşik Yazılımcılar Ltd. Şti.
Bm Net Bilgi Teknolojileri San. Ve Tic. A.Ş
Intertech Bilgi İslem Ve Paz. Tic. A.Ş.
Kilimnet Bilisim Ve Iletisim Teknolojileri Ltd Şti
Magnet Elektro. Bil. İşl-Hab.Tek.San.Vetur.Ltd.Şti.
Orion Bilgisayar San. Ve İletisim Ltd. Şti.
Osmanlı Bankası A.Ş.
Tam Bilgi İletişim A.Ş.
Teklan Internet Erişim Hiz. Komünikasyon Ltd. Şti.
Artınet Arti Applecenter
Bentaş Bilgisayar End. Müh. Ve Tic. A.Ş.
Bis Bilgi İşlem Sis. San. Ve Tic. Ltd. Şti
Buton Elektrik Bilgisayar Ve İletişim Sistemleri San. Tic. A.Ş
Büromakina Tic. Ve San. Ltd. Şti
Cenajans
Datateknik Bilgisayar Sistemleri Tic. San. A.Ş.
Gedik Yatirim
Data İletişim Yayın. Ve Kafeterya İşlt. A.Ş
Liste 2000 Bilisim Teknolojisi San. Tic. A.Ş.
Mam / Marmara Araştırma Merkezi
Performans Internet Erişim Hiz.A.Ş.
Setra Uluslararası Servis Tic. Ve Paz. A.Ş.
İzmir Bölgesi
Raksnet İletişim Teknoloji Ve Tic. A.Ş
Ispro İletişim. Hizmetleri. Ve Yazılım San. Tic. A.Ş
Unimedya Türknet Elektronik Endüstri Ve Tic. A.S
Unıpa Universite Pazarlama A.Ş.
Akbank T.A.Ş
Tarayıcılar (Browser)
Internet' de milyonlarca bilgisayar üzerindeki birbirine bağlı web sayfalarına ulaşmak için bazı arabirim programlar kullanılır. Bu arabirim programlara Tarayıcı (Browser) denir. En yaygın kullanılan tarayıcılar Internet Explorer ve Netscape Navigator'dır. Gözatıcılar genellikle birbirlerine benzer. Bunlarda bir tanesini kullanabilen diğerini de rahatlıkla kullanabilir.
Resim Üzerinde : Explorer'ın menu, araç ve adres çubuklarının tanıtımı.
Gözatıcının menü çubuğunu tanıyalım:
1. Geri (Back): Bir önceki sayfaya gitmenizi sağlar
2. İleri (Forward): Bir sonraki sayfaya gitmenizi sağlar.
3. Dur (Stop): Sayfanın yüklenmesini durdurur.
4. Yenile (Refresh): Sayfanın yeniden yüklenmesini sağlar
5. Yazdır (Print): Ekranda görülen sayfayı yazdırır.
Web Adresi Nedir?
Web adresleri, ulaşmak istediğiniz bilginin hangi bilgisayar üzerinde saklı olduğunu saptamak için kullanılırlar. Gözatıcıya ulaşılmak istenilen sayfanın adresi girildiğinde, sayfanın bulunduğu bilgisayarla iletişime geçilir. Bilgisayarlar arası haberleşme sonucu, sayfaya kullanıcıya ulaştırılır. Web adreslerinde sitenin adı ve sitenin hangi tür kuruma ait olduğunu gösteren kısım değişir.
.org Ticari olmayan organizasyonlar
.net Internet'le ilgili kurumalar
.ac akademik (Büyük Britanya)
.edu Eğitimle ilgili kurumlar için kullanılır.
.gov Devlete ait kurumlar
.mil Askeri kurumları gösterir.
.com Ticari organizasyona ait olduğunu gösterir.
Web adreslerinde,
Türkçe harf kullanılmaz.
"eğitim" yerine "egitim",
"bilişim" yerine "bilisim" kullanılır.
Son dönemlerde, Internet'te Türkçe harflerin kullanılması ile ilgili çalışmalar olsa da henüz hayata geçirilmemiştir.
Sözcükler arasında aralık bırakılmaz.
Büyük harf kullanılmaz.