ÖZEL EĞİTİM UYGULAMALARI
A- Özel Eğitim
Özel eğitim, özürlü bireylerin eğitim gereksinimini karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleriyle, bu bireylerin özelliklerine uygun ortamlarda gerçekleştirilen eğitimdir.
Amacı;
Özel eğitim gerektiren çocukların Türk Milli Eğitim sistemini düzenleyen genel esaslar doğrultusunda eğitimlerinin sağlanması, iş ve meslek sahibi olmaları, toplumla bütünleşmelerini amaçlamaktadır.
B- Temel İlkeler
Özel eğitim, genel eğitimin ayrılmaz bir parçasıdır.
Eğitime erken başlamak esastır.
Özel eğitim gerektiren çocuk, özel durumuna bakılmaksızın özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır.
Özel eğitim gerektiren çocukların genel mesleki eğitimleri ile rehabilitasyonlarının kesintisiz sürdürülmesi esastır.
Özel eğitim gerektiren bireyler için bireysel eğitim planı geliştirilmesi ve eğitim programlarının bireyselleştirilerek uygulanması esastır.
Ailelerin, özel eğitim sürecinin her boyutuna aktif olarak katılımlarının sağlanması esastır.
Durumları ve özellikleri uygun olan özel eğitim gerektiren çocukların özürlü olmayan çocukların eğitimleri için açılmış olan okul ve eğitim kurumlarında kendi akranları arasında eğitilmeleri için gerekli tedbirler alınır.
Özel eğitim gerektiren çocukların okulöncesi eğitim, ilköğretim, orta öğretim, mesleki eğitim ve yaygın eğitim hizmetleri Bakanlıkça planlanır, ilgili kuruluşlarca yürütülür.
C- Özel Eğitim Kurumları
• Resmi ve özel ilköğretim ve orta öğretim kurumları
• -Yatılı özel eğitim okulları
• Gündüzlü özel eğitim okulları ve sınıfları
• Meslek okulları ve iş eğitim merkezleri
Ayrıca gerçek ve tüzel kişiler özel eğitim gerektiren çocukların eğitim-öğretimi için 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunundaki esaslara uygun olarak, özel okullar, mesleki kurslar veya özel sınıflar açabilmektedirler.
Kurumlara Yerleştirme
Özel eğitim gerektiren çocukların eğitsel tanılama ve değerlendirmesi ailenin ikamet ettiği yere en yakın Rehberlik ve Araştırma Merkezi'nce incelenir. İnceleme sonuçlarına göre Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu öğrencinin yerleştirilme kararını verir.
Ortpedik Özürlüler okullarında spastik özürlü çocukların eğitimlerine de yer verilmektedir.
Ayrıca Ankara'da Cerebral Palsili çocukların eğitimlerine yönelik ilköğretim düzeyinde gündüzlü olarak bir okul 2005-2006 öğretim yılında eğitime başlayacaktır.
D- Ortopedik Özürlülere Yönelik Özel Eğitim Kurumları
Ülkemizde okulöncesi ve ilköğretim düzeyinde ortopedik engelli çocuklara yönelik; Ankara Samsun, Düzce ve Tokat- Turhal'da olmak üzere toplam dört ilköğretim okulu; ayrıca Ankara ve Tokat- Turhal'da olmak üzere iki adet meslek lisesi bulunmaktadır.
E- Eğitim Programları
Ortopedik Engelliler ilköğretim okullarında diğer ilköğretim okullarında uygulanan eğitim programları aynen uygulanmaktadır. Diğer okullardan farklı olarak ortopedik engelliler ilköğretim okullarında “beden eğitimi ve rehabilitasyon” dersi verilmektedir. Bu gruptaki çocukların psiko-motor gelişimleri yönünden “beden eğitimi ve rehabilitasyon” dersi büyük önem taşımaktadır.
F- Ortopedik Özürlülerde Kaynaştırma Yoluyla Eğitim
Tüm ortopedik özürlü bireylerin özellikleri dikkate alındığında, bu bireyler için, eğitim gereksinimlerinin en üst düzeyde karşılanacağı, normal gelişim gösteren yaşıtlarıyla bir arada bulunabileceği en az kısıtlayıcı eğitim ortamı kaynaştırma yoluyla eğitimdir.
Birey, özür derecesi ve türü ne olursa olsun normal olarak nitelendirilen akranlarıyla birlikte eğitilme hakkına sahiptir.
Kaynaştırma Yoluyla Eğitimin Önemi;
Kaynaştırma programına alınan ortopedik özürlü çocuklar, sosyal yaşam ve eğitim sürecinde yaşıtları ile birlikte olabilme fırsatını elde ederler.
Özel ihtiyacı olan ortopedik özürlü çocuğun diğer çocukları örnek alması gelişiminin desteklenmesi açısından son derece önemlidir.
Normal gelişim gösteren çocukların, ortopedik özürlü akranlarını tanımalarına, onların duygularını anlamalarına olanak tanıyarak sosyal-duygusal gelişimlerini olumlu yönde etkilemektedir.
Ortopedik özürlü çocuğa sahip olan anne babaların, çocuklarının eğitimi ile ilgilenen uzmanlar ve öğretmenler ile iletişim içinde bulunması, anne-babalara güç ve cesaret verir. Böylece, uzmanlardan çocuklarına nasıl yardımda bulunacakları konusunda yeni teknikler öğrenirler.
G- Evde Eğitim (Yerinde Eğitim)
Ağır engelinden dolayı herhangi bir eğitim kurumundan yararlanamayan bireyler için yerinde eğitime yönelik düzenlemeler başlatılmıştır. Bu konuda gerekli bilgiler Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinden veya İl Milli Eğitim Müdürlüklerinden elde edilebilir.
Ortopedik Özürlülerin Mesleki Eğitimi
Mesleki eğitim, çocukluk döneminden başlayarak, ergenlik döneminin sonuna kadar şekillenen bir süreçtir. Bu süreç içerisinde bireyler, aldıkları eğitim, aile ve çevre ile etkileşim sonunda gelecekte hangi mesleğe yönelecekleri konusunda bir karara varılır. Bu karar doğrultusunda bir eğitimden geçerler.
Özürlülerin,uygun bir mesleğe yöneltilmeleri bakımından,hangi eğitim kademesinde olursa olsunlar, okuldan işe geçişte özür ve özelliklerine uygun bir işe yerleşebilmeleri ve bu işte en yüksek potansiyele ulaşabilmeleri için mesleki rehberlik ve mesleğe hazırlanma programlarından geçmeleri gerekmektedir.
18 yaş üzeri özürlülerin Mesleki Rehabilitasyon Merkezleri İşkur/Belediyeler bünyesinde oluşturulan merkezlerde rehabilitasyonları sağlanacaktır.
Çocuğunuz Örgün Eğitim dışında kalmışsa, bir başka deyişle 14 yaşını bitirmişse, okuma yazma öğrenmesi ve ilkokul diplomasına denk bir öğrenim belgesi alabilmesi için ilinizde bulunan “Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü'ne” mutlaka başvurunuz.
