Ender görülen ve ağır bir infeksiyon olan gazlı gangrene, oksijensiz ortamda üreyen bateriler neden olur. Bunların en önemlisi; klostridium cinsi bakterilerdir. Bu bakteriler, tabiatta yaygın olarak bulunduğu gibi; insan ve hayvan bağırsağında da normal flora olarak yaşamlarını sürdürürler.
Gazlı gangren ; bol kas harabiyeti olan yaralarada meydana gelen ve zamanında müdahale edilmezse ölümle sonuçlanan bir durumdur. Kirli ve bakımsız yaralarda görülür.
Yani:
Diabet hastalarının damarsal sorunları yüzünden dokularının iyi kanlanamamasından kaynaklanan yaralar,yatak yaraları,kaza yaralanmaları;yani kirli ezik tüm nekrotik yaralar gazlı gangrene adaydır.
Çünkü bu tür yaralarda oksijen miktarı azalır.PH seviyesi düşer ve klostridiumlar kolayca üreyip çoğalabilirler.Yarada başka oksijensiz yaşayan bakterilerin bulunuyor olması da işlerini daha kolay hale getirir.
Belirtiler:
Mikrop alındıktan 1-2 gün içinde belirtiler kendini gösterir.
-yara yerinde aniden başlayan ağrı
-dokular gazla gerildiği için hasta pansumanının,sargısının ya da alçısının sıktığından şikayet eder.
-bunu yumuşama ödem takip eder
-yaraya bastırıldığında, kahverengimsi bir sıvı akar
-kötü kokuludur
-bir pensle derinin üzerine vurulunca davul sesi alınır
-durumun iyice ilerlediği durumlarda; besleyici damarlar çok sıkıştığından deride mavi lekeler görülür.
-kısa sürede tüm vücuda yayılım gösterir
-kaslarda lifleşme
-radyografide gaz görünümleri saptanır
-hastada toksik tablo gelişir.
-eritrositlerin parçalanmasına bağlı şiddetli anemi
-bulantı,kusma
-hipotansiyon ve şok gelişebilir
Tedavi:
Öncelikle tanı, kesin ve en kısa zamanda konmalıdır.Seyri gazlı gangren kadar ağır ve ölümcül olmayan ama benzer belirtiler gösteren diğer gangren türleri bertaraf edilmelidir.Diğer Anaerobik Sellülit ve Nekrotizan Sellülit gibi gangren türlerinde yayılım kan ve kas içine olmaz.Tanı koyma süreci uzarsa hasta kaybedilebilir.
İlaçristalize penisilin,Polivalan gazlı gangren antiserumu.
Cerrahiara üzerindeki ölü dokular temizlenir.Kasların havalanmasını sağlamak için,kesikler atılır.Bütün bu tedavi yaklaşımları bir sonuç vermediğinde,gazlı gangren gelişen organ tereddüt edilmeden kesilip(ampütasyon) alınmalıdır .Yayılımın önüne ancak böyle geçilebilir.
Hiperbarik oksijen tedavisi(HBOT)urada amaçastaları Oksijen basınç odalarına a larak, gerekli ve yeterli miktarda oksijen basıncı uygulayarak, gazlı gangrene neden olan ve oksijensiz ortamda üreyen bu mikroorganizmaların üremesni önleyip ölmeleri sağlanmaktır?Ülkemizde teknik imkansızlıklar yüzünden bu tedavi pek yayagın değildir.Ama yurtdışında yapılan çalışmalar göstermiştir ki; cerrahi+anbiyotik tedavinin birlikte kullanılmasında % 70 iyileşme sağlanırken buna HBOT de eklendiğinde % 95 lere çıkan iyileşme sonuçları elde edilmektedir.
Gazlı gangrende ölüm oranı % 50′den fazladır. Erken tanı, süratli ve etkin tedaviyle şifa sağlanabilir. Gazlı gangrenden korunmak için geniş, kirli ve nekrotik yaraların çok iyi temizlenmesi gereklidir
