Çocuklarda biberon çürüğüne dikkat!
Diş çürüğü insanlık tarihi kadar eski bir hastalıktır. Aynı zamanda bir medeniyet hastalığıdır. Diş çürüğünün başlıca etkeni Streptococcus mutans isimli bir bakteridir ve bu bakteri gıdalarımızda bulunan şekeri çok çabuk bir şekilde fermente ederek laktik asit oluşturur. Oluşan bu asitler diş minesini yıkarak çürüğü oluştururlar. Yapılan çalışmalar çocuk doğduğu zaman ağzında çürük yapıcı hiçbir bakteri bulunmadığını fakat 6. aydan itibaren bu bakterinin diş sert dokuları üzerinde kolonize olmaya başladığını göstermektedir. Çocuğun bu bakteri ile enfekte olmasının en büyük nedeni çocuk ile çok yakın temasta bulunan anne, baba yada bakıcıdır.
Süt dişleri neden önemlidir?
Süt dişleri, daimi dişlerin sağlıklı olarak oluşup sürmelerini sağlayan çok önemli rehberlerdir. Daimi dişlerin oluşumu ve çenelerin gelişimi esnasında hem fonksiyonu sağlarlar hem de kalıcı dişlerin sürecekleri yolu oluştururlar. Gelecekteki diş sağlığını büyük ölçüde tehlikeye sokar. Bu sebeple süt dişlerine "nasıl olsa değişecek önemsiz dişler" gözüyle bakmak çocuğunuzun gelecekteki diş sağlığını büyük ölçüde tehlikeye sokar.
İltihaplı yada çürümüş bir süt dişi, altında gelişen daimi dişin oluşumunu yavaşlatır veya bozar. Süt dişindeki harabiyetin durumuna göre bu çok hafif bir hasar olabileceği gibi, ileride daimi dişin tam fonksiyon görmesini engelleyecek ya da çürüğe dayanıksız hale gelmesine sebep olacak bir hasar da olabilir. Ön dişleri çürük nedeniyle tamamen harap olmuş bir çocukta estetik ve konuşma bozukluğunun yanında beslenme bozuklukları da ortaya çıkacaktır.
Çocukların gelişimi için dengeli beslenmenin önemi çok büyüktür. Dişler, çene kemikleri ve ağız içi yumuşak dokular da, sağlıklı gıdalarla beslenmiş bir çocukta sağlıklı olacaktır. Çocuğunuzun beslenmesi mutlaka 5 temel grubu içermelidir.
1)Meyve
2)Sebze
3)Tahıl
4)Süt, peynir, yoğurt
5)Et, tavuk, balık
Görüldüğü gibi bunların arasında şekerli ve nişastalı gıdalar bulunmamaktadır. Çocuğunuzun beslenmesi için bunlara ihtiyacı yoktur. Özellikle yumuşak ve dişlere yapışan şekerli gıdalar çürüklerin esas sebebidir. Bu gıdaları çocuğunuza mümkün olduğunca minimum miktarda vermeniz onun diş sağlığı açısından çok önemlidir. Son yıllarda biberon çürüğünün görülme sıklığında çok ciddi bir artış gözlenmektedir. Bunun nedenleri arasında şekerli gıdaların çocuklarda çok sık tüketilen gıdaların başında olması ve diş fırçalama alışkanlığının hiç olmaması yada az olmasıdır. Süt dişidir nasıl olsa alttan yenileri gelecek düşüncesi tamamen yanlış ve hatalıdır. Zira bu düşüncenin toplumda yer etmesinden ve maalesef bazı hekimlerin dahi aynı düşünce ile hastalarını yanlış yönlendirmeleri sonucunda pek çok çocuk diş çürüğü ve sebeplerinden kaynaklanan sıkıntılar yaşamaktadır.
4-5 yaş grubu arası çocuklarda biberon çürüğü
Tedavisi yapılmayan çürük bir süt dişi zamanla ağızdaki diğer dişler içinde tehlike oluşturmaktadır. Basit bir yenileme ile tedavi edilebilecek bir süt dişi çürüğü eğer tedavi edilmez ise hızla ilerleyerek diş özü dediğimiz pulpa dokusuna ulaşır ve dişe kanal tedavisi uygulanmasını gerektirecek hale getirir. Kanal tedavisi de uygulanmaz ise zamanla köklerde erimeler başlar ve iltihap kemiği delerek fistül oluşturur. Bu duruma gelmiş bir süt dişi tedavisi hem çocuğa hem ebeveynlere hem de hekime oldukça sıkıntılı bir süreç yaşatır. Kronikleşmiş bir iltihabı durum çocuğun genel sağlığını dahi tehlikeye sokabilir.
Biberon çürüğünden korunmak için neler yapmamız gerekir;
• Çocuğunuzun süt dişleri çıkmaya başladığı günden itibaren yaklaşık 1-1.5 yaşlarına kadar her gün temiz bir gazlı bez yada tülbent ile çocuğunuzun dişlerini siliniz.
• Emziği, bal, reçel, sekerli su gibi tatlı gıdalara batırarak çocuğa vermeyiniz, çok mecbur kalırsanız daha sonra çocuğunuza su vererek bu gıdaların dişlerin üzerinden uzaklaşmasını sağlayınız.
• Ballı süt, sekerli süt, tatlandırılmış meyve suyu gibi gıdaları biberon içerisine koyarak uzun süre çocuğun özellikle üst ön dişleri ile temasta olacak şekilde çocuğa vermeyiniz.
• 1- 1,5 yaşlarından 3 yaşına kadar çocuklar için üretilmiş yumuşak kıllı bir fırça ile günde iki defa sadece fırçayı su ile ıslatarak dişlerin tüm yüzeylerini fırçalayınız.
• 3 yaşından itibaren özel çocuk diş macunları ile günde iki-üç defa tercihen kahvaltı ve akşam yemeğinden sonra fırça üzerine pirinç tanesi büyüklüğünde macun koyarak çocuğunuzun dişlerini fırçalayınız.
• Diş hekiminizi düzenli olarak 6 ayda bir ziyaret ediniz. Çocuğunuz küçükken hiçbir dişsel problemi olmasa bile diş hekimini ziyaret edip kontrolden geçmek hem çocukta diş hekimi korkusunu önleyecek hem de erken dönemde tespit edilen çürüklerin tedavisini kolaylaştıracaktır.
Sonuç olarak süt dişlerine sahip çocuklarda ağız ve diş sağlığına büyük önem vermek gerekir. Çocuğun ilk 7 yıllık ağız ve diş sağlığından tamamıyla ebeveynler sorumludur. Bu dönemde ebeveynler çocuğa ağız diş sağlığının önemini öğretmeli, diş fırçalama alışkanlığını kazandırmalı, diş hekimine kontrole götürmeli ve ancak bu yaştan sonra sorumluluğu yavaş yavaş kendisine vermelidirler.
