Hırıltılı nefes alıp verme
Çocuklarda bazen uzun, bazen de kısa sürebilen hırıltılı nefes alıp verme astım dışında nedenlere de dayanabiliyor.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Çiğdem Serttürk hastalığın nedenlerini anlattı:
“Çocuklarda bronş daralmasına akciğerin bir bölümünü ya da tüm bronşları ilgilendiren daralmalar hırıltı yapabilir.
Bu neden, genellikle bronşun içinden kaynaklanan mikrobik olan ya da olmayan iltihabi nedenlerdir. Bunların başında çocuklarda en sık 6 ay ile 3 yaş arasında görülen bronşiolit gelir.
Küçük çaplı bronşların sıklıkla virüsler tarafından iltihabıdır. Bu çocuklarda önce virüsün yaptığı üst solunum yolu enfeksiyonu olan nezle ve grip bulguları görülür arkasından sıkışarak hırıltılı nefes alıp vermeleri gözlenir.
Ancak bazı çocuklarda yadsınamayacak oranda ailesel bir alerjik hastalık yatkınlığı da olabilir. Erken çocukluk döneminde bu saptanamayabilir."
İlk beş yaşta astıma dikkat!
Dr. Çiğdem Serttürk yapılan çalışmalarda astımın ilk bulgusunun yüzde 70 oranında ilk beş yaşta başladığının görüldüğünü de vurguladı.
"Bronşiolit astımın ilk atağı da olabilir" yorumunda bulunan Serttürk "yineleyen bronşiolit tablosu bu üç neden açısından riskin olduğunu gösterir. Ancak yineleyen bronşiolit veya hırıltılı solunum yakınmasının olduğu durumlarda bu üç ana neden yanında kistik fibrozis gibi doğuştan gelen akciğer hastalıkları, doğumsal akciğer anomalileri, mideden yemek borusuna oradan da akciğere olan kaçakların olduğu diğer birçok hastalık da ayırt edilmelidir" dedi.
Yineleyen hırıltılar önemli
Serttürk geç çocukluk döneminde özellikle üç yaş üstündeki çocuklar için basit bronşolitin az görüldüğüne de değindi:
"Bu nedenle yineleyen hırıltılı nefes alma, bronşiolit ya da bronşit durumunda bu yaş grubunda mutlaka astım ilk düşünülmelidir. Hele bu ataklar sırasında kullanılan bronş genişletici ilaçlar fayda ediyorsa bu ihtimal daha da artar.
Ancak yine de bağışıklık sistemi eksiklikleri, gastroözafageal reflü (mideden yemek borusuna asit vb kaçağı), fıstık, kalem kapağı gibi yabancı maddelerin bronşlara kaçırılması gibi durumlar da akla getirilmelidir. Bazen bu hastalarda bronşlarda kitle, dışarıdan bası ile daralmalara da hırıltı neden olabilir."
Her hırıltı astım anlamına gelmez
Dr. Çiğdem Serttürk, "astım yüksek oranda beş yaş altında başlamasına rağmen, hastalığın astım olup olmadığına çocuğun bulgularının niteliği, tekrar durumu ve tedavi yanıtı gibi klinik bulgularla, benzer hastalık yapan nedenlere ait laboratuar testleri yapıldıktan sonra karar verilmelidir" dedi.
"Bazen altı aylık bir çocukta geçirilmiş bir bronşiolit 1–3 ay süren bronş aşırı duyarlılığı yaparken, bazen de sekiz yaşında bir çocuk da mikoplazma dediğimiz enfeksiyon etkenleri astım benzeri bulgulara neden olabilir" diyen Serttürk "bu nedenle her hırıltılı nefes alıp verme astım anlamına gelmez. Ancak problemin devam veya yineleme gösterdiği durumda bir çocuk alerji ya da çocuk solunum uzmanının bulunduğu merkeze başvurulması şiddetle önerilir” açıklamasında bulundu.
