1991 yılında ODTÜ tarafından Türkiye'de ilk defa teknopark kuruldu.
Belki de Google,IBM,Microsoft,Yahoo gibi devleri içerisinden filizlendiren Silikon Vadisi prototipi hedeflenmişti. Ama acaba buna ne kadar yaklaştık?

Yaşananlar "Burası Türkiye" dedirtecek cinsten. Ama bu yazımda sorunlardan çok çözümlere ve önemine dair bir anlatım bulacaksınız.

Bildiğiniz gibi Türkiye hemen hemen heralanda zor günlerden geçmekte ve gün geçtikçe de daha da geriye gider bir havası var.

Türkiye'de ki siyasi rejimler genellikle ne yazık ki bir rant serüvenine dönmüş durumda. Belki iyi niyetliler var ama genel bir plansızlık, dağınıklık, onları da silip yok ediyor.

Oturup bir düşünelim, bu ülkenin çıkışı gerçekten nerede. Bunu ilkokul çocukları bile biliyor. EKONOMİ!

Peki iyi bir ekonominin dinamikleri nelerdir. Güçlü 3-5 firma mı? Yoksa a'dan z'ye üreten bir toplum mu?

Dünya ekonomisine hakim bir kaç ürünün dışında (şeker, un, buğday vb.) yeni bir trend var. Bu trend, ülkelerin ekonomisini, önemini, gücünü belirler durumda. BİLİŞİM.

Amerika'nın ürettiği şeker pancarı ihraacatı tüm dünyanın 1/4 'ünü kapsasa da istediğini almak için despotça sömürge varsaydığı ülkelere şeker pancarı fırlatmıyor.

Bunun yerine uzaydan izliyor, U2 casus uçaklar gönderiyor, insansız savaş gemileri ve füzelerle diş gösteriyor. Ve hepsinin arkasında güçlü bir teknoloji yatıyor.

Yeni ve yüksek teknolojiler üretiyor satıyor, kullandırıyor.
13 uyduyla GPRS sistemini kuruyor, tüm dünyayı nokta olarak izleyebiliyor. Sonra diyebiliyor ki, ben LS1 kullanıyorum size ancak LS2 yi kiralarım ama LS2 tam nokta belirleyemez 100metre sapma olabilir. Yani bir terorist sızmada belirlediğiniz hedef 100metre solda ya da sağda olabilir. Artık şansınıza.

Peki diğer ülkeler ne yapıyor. Mesela Japonya. Yine bir teknoloji ürünü olan Atom Bombasıyla hayata ikinci kez başlayan Japonya.
Dünyanın 2 numaralı en büyük teknoloji ülkesi. Hergün yeni bir japon icadı alet ekonomiye katılıyor.

Şimdi buraya herkes iyi dikkat etmeli.

Almanya,İngiltere,İspanya ve daha birçok avrupa ülkesi deliler gibi bilişim açığından dert yanıyor. Enson Almanya resmi kanallardan 45bin kişilik bilişim açığı olduğunu duyurdu ve elde etmek için birnevi davet niteliğinde yarışmalar düzenliyor.





Türkiye'de bilişim yeri nedir?

İçerisinde bilim olduğu için midir nedir bazı insanların alerjisi var anlayamıyoruz fakat bizde durum epey garip.

İngiltere'de sıradan bir webmaster'ın (HTML bilmesi yeterli) yıllık geliri 40.000 pound. Yani aylık yaklaşık 6-7 bin YTL.
Daha ileri bir webmaster'ın yani dinamik veritabanı işlemi yapan bir personelin alması olası para yıllık 100.000pound. Aylık 15-20binYTL. İnanmadınız mı? Basit Yahoo Jobs 'a bir gözatın.
Gelelim Türkiye'ye. Şuanda işsiz yazılımcı, grafiker, tekniker arkadaşlarım var.
Şuanda asgari ücretle çalışan webmaster tanıdığım var.

Tüm ülkede bir ekonomi sorunu olabilir.
Tüm ülkede genel bir işsizlik sorunu olabilir.
Bunların hepsine tamamım.
Bu güzelim Türk basını tutup efendim şu site bilmem kaç milyar dolara satıldı, işte amatör ruhun başarısı diye ballandırırken, niye hiç yardımlardan, sponsorlardan, devlet desteğinden de bahsetmiyor.

Biz birşeyler yaparken sadece ismini yazıyoruz. İçini hep mi hep boş bırakıyoruz. Her işimiz böyle. Bu yözden birçok konuda başarılı olamıyoruz.

Gel bakalım bir yazılım şirketi aç. Müşterini bul. Hak ettiğin fiyatla işini yap. Vergini öde. Maaşını öde. Sigorta kesintilerini öde. ÖTV'ni öde. Hayatta kalabilirsen birde yaratıcı bir fikir ortaya koy milyar dolarlık proje üret. Herkes seni alkışlasın.

Siz hiç duydunuz mu bugüne kadar tamamen yeni bir fikirle, bir internet proje başarısı. Hiç duydunuz mu şu şirket sponsor oldu o da başardı gibi bir söz.

Olay çok trajikomik bir hal almış. Silikon vadilerimiz, teknoparklar da yer bulmak imkansız. Kimse takip ediyor mu orada neler oluyor. Türkiye'ye ne gibi bir katkısı var bu yerlerin.
Efendim hemen itiraz edecekler çıkacaktır. Şunu yaptık bunu yaptık diye. Lafı-cimi yok. Herkes kendi kesesini dolduruyor.

Örnek mi alın size örnek;
Biz ne yazık ki ne bir destek ne de bir teknoparkta yer bulabildik ama birkaç yıl önce bir özel hastane otomasyonu işi aldık.
Baktık ki, hastane sektöründe 3-5 firma almış tekeline, istediğini yaptırıyor. Fiyatlar 30.000$ dan başlayıp 500.000$ kadar gidiyor. Bitmedi dahası lisans başıda ayrıca ücret alıyorlar. Sözleşme bitince yazılım çöpe gidiyor. Böyle bir düzen kurulmuş.

Zekiyiz ya inceledik, Küba'da açık kaynak bir kod bulduk. Orada ki devlet demiş ki, ben çok zengin değilim. Ortak bir proje olsun herkes katılsın kendimiz için geliştirelim bir otomasyon kullanalım. Para vermeyelim işin özü.

Bizde aldık bu yazılımı geliştirdik, Türkçeleştirdik. Tam uyumlu hale getirdik. Hastaneye kaynak kodlarıyla beraber teslim ettik. Şimdi kendi içlerinde bir yazılımcıyla istedikleri değişiklikleri yaparak ekstra birşey ödemeden diledikleri gibi geliştiriyorlar.

Birçok kez devletin çeşitli kurumlarına başvurduk. Alın bunu tüm ülkedeki devlet hastanelerinde kullanın diye. Sağlık ocaklarında, polikiniklerinde, eczanelerinde. Para vermeyin. Dedim ya rant serüveni engel oldu.
Türkiye trilyonlarca lirayı verecek kadar zengin bir ülke nasıl olsa!

Şimdi soruyorum, var mı böyle teknoparklarda devlete millete böyle bir katkısı olan proje. Para alınmadan, sadece destek alabilmek için böyle bir katkı sağlayan firma. Sanmam ben duymadım.
Her firma tutmuş, nasılsa burada vergi yok. ÖTV yok. güzel bir kılıf tutayım ben buradayım iş yapayım zengin olayım.

Ben dışarıda klasik bir bilişim firmasının sahibiyim. %18 vergi veriyorum. ÖTV ödüyorum. Kazandığım her 100.000YTL nin 30.000 ni brüt, 45.000YTL sigortalarla + gelirler beraber vergi.

Teknoparklarda sadece üretim aşamasında destek var ama eğer ürettiğiniz bir yazılım değilse örneğin bir ısıtıcıysa satışında yine vergi verirsiniz. Bu yüzden nedense tüm teknoparklar yazılım firmalarıyla dolu. Yazılımda üretimden sonra da satışta dahi vergi yok.

Kim nederse desin, teknoparklar, serbest bölgeler tamamen bir rant kapısı olmuş. Kapitalist sistemin bir parçası olmuşlar. Rant serüveni alabildiğince hızlı ilerliyor.
Birçok işveren utanmadan hep yolunu buluyor hem de bilişim çalışanına hakkını vermiyor. Asgari ücretle çalıştırıyor. Yine herzaman ki gibi zengin olan bir kaç kişi oluyor. Devlet mi? Hiçbirşey kazanmıyor.

Çözüm:

1. Ülkede bilişim okumak isteyen herkişinin önünü sınavsız açın.
2. Bilişim Eğitimi veren özel dershanelerin ücretlerini indirin.
3. Kosgeb, Teknoparklar, Serbest Bölgeler 'e gerçekçi bir denetim getirin.
4. Bilişim sektöründe vergi iyileştirmeleri yapın.
5. Devlet projelerini ihale ile tek firmaya değil,
Üretimde konsensüs olan enaz 3 firmaya,
Açık kaynak kodu test edecek 1 teknik denetçi firmaya,
Tüm projenin maliyeti ve kalitesini denetleyecek
1 firmaya verin.
6. Firmaların bağımsız projelerde sponsorluk desteğine teşvikler verin.
7. Bilişim Bakanlığı kurun.
8. İnternet ticaretinde vergiyi kaldırın.
9. ADSL'yi bedava yapın.
10. PC alımı konusunda uluslararası anlaşmalarla lojistik masraflarını giderin, fiyatlar düşsün herkes kolayca pc alabilsin.
11. Tüm okullara bilgisayar müfredatı koyulsun ve içeriği gerçekçi olsun.
12. Tüm devlet kademelerinde kullanılmak üzere (hastane,belediye,mahkemeler vs.) açık kaynak kodlu ortak projeler başlatın.
13. Dev firmaların butik parça yazılım işlerini ülkeye getirin. (bkz. Hindistan, 100milyar Dolar ihraacat. 0 maliyet)
14. e-ihraacatı teşvik edin. Edemeyene çözüm firmalarıyla yol gösterin.
15. Kademeli bilişim sektörünü tekrar ele alın. Üreticiler, denetçiler vs.
16. Üniversiteler ve öğrencileri için özel ödev projeler geliştirin.
17. Aselsan,Havelsan gibi yüksek değerde kritik strateji firmalarında bilişim öğrencilerine staj imkanı verin.
18. İhale sistemini tekrar ele alın. Rantı durdurun.
19. Teknoparklar yerine Japonya'da hızlandırıcı kentlerin modelini inceleyin ve ülkede uygulayın.
20. Üreten ve iyi niyetlinin yanında olun.

İnanın bu maddelerden sadece birkaçını yapabilsek ülkemiz dünyanın süper gücü olacaktır.

Bilişim yabana atılmaması gerekli bir dünya.
5 şeritli otoban yaparsınız, 3ncü köprüyü yaparsınız ama unutmayın ki bunları ancak satın alırsınız.
Hem üretimi arttırmış hem de istihdamı desteklemiş olursunuz.
Eminim ki, Türkiye'de gençliğin %90 'ı bu sektörde çalışmak için can atacaktır.