RAŞİTİZM
Güneş ışınlarından yeterince yararlanamayan, düzensiz ve kötü beslenen, kötü sağlık şartlarında yaşayan çocuklarda görülen bir kemik hastalığı. Vücutta D vitamini eksikliği, kalsiyum ve fosfor metabolizması bozukluğu ile karakterizedir. Raşitizm, 3 ay - 3 yaş arası gelişme çağı çocuklarının hastalığıdır. Gelişmesi duran çocuklarda görülmez. Hayvan sütü ile beslenen çocukların barsaklarının bozulmasından veya çocuğun vaktinden önce memeden kesilmesinden de olur.
İnsanlarda normal kemikleşmenin dört evresi vardır: Birinci evrede, kemiğin ucundaki kıkırdak hücreleri paralel sıralar oluştururlar. İkinci evrede, hücre sütunları arasında hazırlayıcı bir kireçlenme bölgesi meydana gelir. Röntgende bu bölge düz bir çizgi şeklinde seçilir. Üçüncü evrede, ilikten gelen kılcal damarlar, daha önce şişmiş olan kıkırdak hücrelerini harap ederler. Dördüncü ve son evrede ise kemiğin ana hücreleri, hızla kalsiyum alarak, kemik dokusunu yaparlar.
Raşitizmde, kemikleşmenin üçüncü evresi kusurludur. İlikten gelen kılcal damarlar, kıkırdak hücrelerini eritemez ve buradaki kemik doku hücreleri şişer. Düzensiz diziler halinde sıralanır. Bu sebeple röntgende uzun kemiklerin ucu şiş, ortası dışbükey, kenarları yüksek olarak görülür.
Raşitizmin vücuttaki belirtileri: Kemikler kıvrılır, şekilleri değişir. Lenf bezleri şişer. Çocukta huzursuzluk, devamlı terleme görülür. Derileri soluk ve kansızdır. Dişler geç çıkar, erken çürür. İlk 4 aylık çocuklarda kafada büyüme, fontanellerin(bıngıldak) geç kapanması, anormal kafa şekilleri ortaya çıkar.
Bacaklarda "O", "X", "K" gibi geniş şekil bozuklukları olur. Bel kemiğinde eğrilikler veya kamburluklar ortaya çıkar. Leğen kemiklerinin iyi gelişememesi nedeniyle kadınlarda zor doğumlara sebep olan darlıklar ortaya çıkar. Kaburgaların kıkırdak kısmı ile kemik kısmı arasındaki birleşme noktalarında tesbih tanesine benzer şişlikler ele gelir. Göğüs kemiği içe çökebilir veya benzeri göğüs şekil bozuklukları ortaya çıkabilir.
Korunma ve tedavi:
Bebekler anne sütü ile beslenmelidir. Eğer anne sütü verilemiyorsa, uygun mamalar verilmelidir. Sütler iyice kaynatılmalı ve pastörize edilmiş olmalıdır. Sütten kesilen çocukların sütüne yulaf ve mısır unu konmalıdır. Hastalığı meydana getiren sebebe yönelik tedavi uygulanır. Tek ilacı D vitaminidir. Doktor gözetiminde verilmelidir. D vitamini aşırı verilirse, vitamin çokluğu ve kalsiyum çokluğu(hiperkalsemi) meydana gelir. Hasta ayakta çok kalmamalı, yürütülmemelidir. Güneşli ve havalı odada bulundurulmalıdır. Kabızlık önlenmelidir.Süt, yumurta, tereyağı, balık yağı, D vitamini kaynaklarındandır. Esas kaynak ise güneş ışınlarıdır. Çünkü D vitaminlerinin vücutta meydana gelebilmesi için güneş ışığı şarttır.
